Ferðir
til
Kúbu

Innlent | mbl | 16.7.2021 | 23:29 | Uppfært 17.7.2021 11:53

Nú sé fólkið komið með nóg

Juan Car­los Suarez Ley­va seg­ist hafa verið svarti sauður­inn í sam­fé­lagi bylt­ing­arsinna, Kúbverj­ar séu marg­ir með tvö­falt siðferði en nú sé þeim ofboðið.

Hon­um þykir sárt að geta ekki tekið þátt í mót­mæl­un­um á Kúbu með vin­um sín­um en tel­ur að með því að halda áfram með ferðalög sín til Kúbu fyr­ir Íslend­inga, geti hann haldið áfram að hjálpa fólki.

​

Juan bjó á Kúbu þar til hann varð 26 ára gam­all. Hann flutti til Íslands árið 2009 og hef­ur, ásamt Guðna Krist­ins­syni, rekið ferðaskrif­stofu sem sér­hæf­ir sig í ferðum til Kúbu.

​

Juan fer með í all­ar ferðirn­ar og eru þær með öðru sniði en hefðbundn­ar Kúbu­ferðir þar sem hann reyn­ir að sniðganga ríkið og sýna ís­lensk­um ferðalöng­um hina einu sönnu Kúbu.

Juan seg­ist fyrst hafa séð Kúbu al­menni­lega eft­ir að hann flutti þaðan.

Þá hafði hann getað komið aft­ur sem ferðamaður, leigt bíl sem hann hafði ekki haft efni á sem Kúbverji, og keyrt um landið.

Gista og borða heima hjá Kúbverj­um

​

Vana­lega er flogið frá Kan­ada og svo tek­ur á móti hópn­um bíl­stjór­inn Yandri sem Juan þekk­ir. Juan vill sniðganga ríkið eins mikið og hægt er en „ríkið er allsstaðar.“ Þess vegna gist­ir hann með hóp­ana sína á gist­ing­um sem Kúbverj­ar reka inn á heim­il­um sín­um.

Einnig borðar hann aðeins á veit­inga­stöðum sem eru heima hjá Kúbverj­um. Allt er borgað í reiðufé til þess að pen­ing­ur­inn kom­ist ör­ugg­lega til fólks­ins. „Þannig hjálp­um við fólk­inu,“ seg­ir Juan.

​

Eft­ir tíu daga dvöl hjá Kúbverj­um í fá­tæk­um hverf­um enda ferðalög­in á þriggja daga dvöl á rík­is­reknu hót­eli. Juan seg­ist gera þetta til þess að sýna Íslend­ing­um hvernig Kúba fyrr ferðamenn er á skjön við Kúbu sem Kúbverj­ar þekkja. „Ríkið bygg­ir glæsi­leg hót­el meðan göt­urn­ar eru ónýt­ar, vatn skil­ar sér ekki inn á heim­il­in og raf­magnið er stop­ult,“ seg­ir Juan.

Byggði hús fyr­ir pen­inga frá ís­lensk­um ferðamönn­um

Kúba er með tvo gjald­miðla, einn fyr­ir ferðamenn, annað fyr­ir heima­menn og svo einnig svart­an markað til hliðar við hag­kerf­in tvö. Hag­kerfi Kúbu bygg­ir að mestu leyti á ferðamönn­um og því hef­ur Covid leikið Kúbverja grátt þar sem landa­mæri hafa verið lokuð.

Ferð sem Juan og Guðni höfðu skipu­lagt fyr­ir Nóv­em­ber á þessu ári mun til að mynda falla niður af þeim sök­um.

Í ljósi ástands­ins sem rík­ir í Kúbu vegna mót­mæl­anna sem hafa staðið yfir síðustu daga gegn rík­is­stjórn­inni seg­ist Juan bú­inn að vera á báðum átt­um með hvert fram­hald ferðanna verði.

​

„Fyrstu viðbrögð mín voru að hætta ferðunum því ég vil ekki styðja ríkið með nein­um hætti. Svo hugsaði ég það lengra. Við erum að hjálpa fólk­inu meira en við hjálp­um rík­inu. Bíl­stjór­inn okk­ar er til að mynda bú­inn að ná að byggja hús fyr­ir fjöl­skyldu sína bara vegna pen­ing­anna sem hann fær frá ís­lensk­um ferðamönn­um.“

​

Juan mun þó ekki skipu­leggja ferð fyrr en hann er viss um að hægt sé að tryggja ör­yggi ferðamann­anna. Hann kemst ekki til Kúbu núna en vildi óska að hann væri þar og á göt­un­um að mót­mæla með fólk­inu sínu.

​

Svarti sauður­inn í sam­fé­lagi bylt­ing­arsinna

​

„Ég er fyrst og fremst Kúbverji. Ég flutti frá Kúbu því ég á mér drauma og það er ekki pláss fyr­ir drauma í komm­ún­ísku þjóðfé­lagi,“ seg­ir Juan. „Fidel Castro drap drauma Kúbverja með því að láta þá bara hugsa um mat. Fólk get­ur ekki hugsað um póli­tík þegar það er alltaf svangt.“

​

Hann ólst upp við aðgengi að banda­rísku sjón­varpi því hann bjó við strönd­ina sem barn og faðir hans var van­ur að beina loft­net­inu í átt að höfn Banda­ríkj­anna. Hann seg­ist alla tíð hafa verið upp­reisn­ar­segg­ur, svarti sauður­inn í sam­fé­lagi bylt­ing­arsinna.

​

Juan seg­ir frá því að í skóla eigi börn­in að koma fram fyr­ir kenn­ar­ann og segja „Ég vil vera eins og Che Gu­evara,“ einn af hers­höfðingj­um Fidel Castro sem leiddi komm­ún­ísku bylt­ing­una á Kúbu. Þegar Juan neitaði að gang­ast við þessu var haft sam­band við for­eldra hans. „Auðvitað vildi ég ekki vera eins og maður sem myrti fjölda fólks og beitti of­beldi, ég vildi bara vera ég sjálf­ur.“

„Kenn­ar­arn­ir nauðguðu stelp­um að staðaldri“

​

Juan bend­ir á að þótt Kúba sé eyja í miðju haf­inu með góð fiski­mið, sér­stak­lega hum­ar, þá megi Kúbverj­ar ekki borða fisk. „Við meg­um ekki veiða, ekki einu sinni nokkra metra út frá strönd­un­um. Höfn­un­um er stjórnað af rík­inu,“ seg­ir hann og bæt­ir við að ef maður er staðinn að því að veiða hum­ar verði hann send­ur í fang­elsi. „Fólkið sem hef­ur svo leyfi til að veiða verður að af­henda rík­inu fisk­inn.“

​

Í Kúbu hvíl­ir her­skylda á öll­um drengj­um eft­ir 16 ára ald­ur og Juan sinnti henni eins og aðrir. „Ef þú ferð ekki í her­inn má drepa þig fyr­ir að vera svik­ari.“

​

Juan seg­ir frá því að á Kúbu hafi lengi verið skól­ar sem börn á aldr­in­um 12 – 16 ára voru send í, 25 daga í senn. Fyr­ir há­degi var bók­leg­ur lær­dóm­ur og eft­ir há­degi var lík­am­leg vinna.

„Kenn­ar­arn­ir þarna voru að nauðga stelp­un­um að staðaldri og ekk­ert að fela það, ég kom mér heim með því að segj­as

Nú sé fólkið komið með nóg

​

Juan seg­ir að Kúbverj­ar séu með tvö­falt siðferði, til að kom­ast af. Á göt­un­um seg­ist þeir vera bylt­ing­arsinn­ar en innst inni hati þeir stjórn­völd í land­inu. „Sum­ir finna sig til­neydda til að játa ást sína gagn­vart ein­hverj­um túrista bara til þess að kom­ast af landi brott og öðlast betra líf.“

​

Nú sé fólkið komið með nóg. Juan tel­ur stærstu mis­tök rík­is­stjórn­ar­inn­ar hafa verið að gera netteng­ingu aðgengi­lega al­menn­ingi, þó það hafi verið háð tak­mörk­un­um.

​

„Það eru mót­mæli um allt land. Eng­inn veit hvernig fólkið er að eiga sam­skipti. Eng­inn veit hvort þetta sé skipu­lagt. Þetta byrjaði í Hav­ana og tel­ur nú þúsund­ir manns í hverri ein­ustu borg.“

​

Hann vís­ar í gam­alt kúbverskt slag­orð „landið okk­ar eða dauði“ sem átti að ramma inn styrk bylt­ing­ar­inn­ar, að fólkið var reiðubúið að deyja fyr­ir hana. „Við vilj­um ekki deyja við vilj­um lifa. Landið okk­ar og lífið!,“ seg­ir Juan en það eru þau ein­kunn­ar­orð sem komu mót­mæla­öld­unni af stað.  

Ver „bylt­ingu sem færði henni ekk­ert“

​

Hingað til seg­ir juan að Kúba hafi notað svo­kölluð þrýstipotta­áhrif (e.pressure pot ef­fect) til þess að halda fólk­inu góðu. „í hvert sinn sem Kúbverj­ar verða mjög reiðir þá slak­ar rík­is­stjórn­in aðeins á ein­hverj­um stöðum og herðir svo bara á öðrum og leysa það þannig.“

​

Juan tel­ur að það muni ekki duga núna. Þetta sé byrj­un­in á nýrri bylt­ingu. „Ég er ekki viss um að rík­is­stjórn­in falli í dag eða á morg­un. Öll bylt­ing tek­ur tíma.“

​

Hann seg­ist hafa neyðst til að slíta sam­bandi við tvær aldraðar frænk­ur sín­ar fyr­ir nokkr­um dög­um því þær séu svo heilaþvegn­ar af rík­inu. „Frænka mín á ekki neitt, húsið henn­ar er hrunið. Son­ur henn­ar hef­ur ekki fengið neina al­menni­lega mennt­un eða vinnu. Hún sagðist samt þurfa að fara út á götu að verja bylt­ing­una. Bylt­ingu sem færði henni ekk­ert.“

INNIFALIÐ Í FERÐUM OKKAR